شاذّ
یادگارِعُمر
درباره وبلاگ


حافظ سخن بگوی که بر صفحۀ جهان ------- این نقش ماند از قلمت یادگارِ عُمر ---------- خوش آمدید --- علی
نويسندگان
سه شنبه 2 شهريور 1395برچسب:شاذّ, :: :: نويسنده : علی

شاذّ

(اصطلاح صرف) به اصطلاح صرفیان لفظی که خلاف قیاس بود، یعنی مطابق قوانین و قواعد کلیه نباشد.
نزد علمای صرف و نحو عبارت است از آنچه مخالف قیاس باشد فراوان استعمال شود یا اندک.
و آنچه استعمالش اندک بود نادر خوانند، مخالف قیاس باشد یا نه.
ودر بحر الموّاج آمده است که کلام وارد قبل از وضع قواعد نحوی اگر خلاف قاعدۀ کلی یا قول جمهور باشد شاذّ است به خلاف کلام وارد بعد از وضع قواعد نحوی که اگر خلاف قاعدۀ کلی باشد ممنوع و اگر خلاف قول جمهور باشد شاذّ نامند.
شاذّ دو نوع است مقبول و مردود. مقبول آن است که مخالف قیاس و در نزد فصیحان و بلیغان پذیرفته بود و مردود آنکه پذیرفته نبود و فرق میان شاذّ و نادر و ضعیف آنکه شاذّ در سخن عرب فراوان است لیکن به خلاف قیاس است و نادر آنکه اندک و مطابق قیاس است و ضعیف آنکه حُکمش به ثبوت نرسیده باشد.